Hôm nay là ngày 12/12/2025. Chỉ còn chưa đầy hai tháng nữa là đến Tết Nguyên Đán.
Chúng ta đang chứng kiến một cuộc “chia ly” vĩ đại và đau đớn nhất của cộng đồng doanh nghiệp Việt trong một thập kỷ qua.
Những con số biết “khóc”
Đừng nhìn vào GDP hay những báo cáo vĩ mô bóng bẩy vội. Hãy nhìn vào danh sách “cáo phó” của thị trường. Tính đến tháng 11/2025, có hơn 190.000 doanh nghiệp đã rút lui khỏi cuộc chơi.
Hãy hình dung thế này. Trung bình mỗi tháng, có khoảng 19.000 ông chủ quyết định buông tay. Mỗi ngày mở mắt ra, nước ta mất đi hơn 600 doanh nghiệp. Đằng sau mỗi con số ấy không chỉ là giấy tờ thủ tục giải thể, mà là hàng trăm ngàn bát cơm của người lao động bị hất đổ và là sự sụp đổ của những giấc mơ từng được ấp ủ bằng cả thanh xuân.
Khi “người khổng lồ” cũng phải bán nhà
Câu chuyện buồn nhất những ngày này có lẽ là Nam Hoa Toys. Một cái tên lừng lẫy trong ngành đồ chơi gỗ, từng mang niềm tự hào Việt Nam đi khắp thế giới. Vậy mà giờ đây, họ phải ngậm ngùi bán đi nhà máy rộng 18.000m2 ở Củ Chi. Bạn phải là người làm sản xuất mới hiểu cảm giác này: Bán nhà xưởng chính là bán đi “ngôi nhà” của mình, bán đi nơi từng là niềm kiêu hãnh, nơi tiếng cười nói của công nhân từng rộn rã. Đó không đơn thuần là tái cơ cấu, đó là “cắt thịt để cứu mạng”.
Đến cả những nơi tưởng chừng sôi động nhất là hàng quán ăn uống (F&B), nửa đầu năm nay cũng chứng kiến 50.000 cửa hàng đóng cửa.
Nỗi cô đơn của người “đứng mũi chịu sào”
Người đời thường hay nhìn doanh nhân bằng ánh mắt ngưỡng mộ, xe hơi, nhà lầu, vest phẳng lỳ. Nhưng có lẽ chưa bao giờ, cái danh xưng “doanh nhân” lại nặng nề như lúc này.
Bạn có biết ai là người khổ tâm nhất trong cơn bão này không? Không hẳn là người lao động đâu, dù họ rất khổ. Mà là những người chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME).
Khi doanh nghiệp đóng cửa, người lao động mất việc, họ có thể buồn, có thể lo, nhưng họ có thể xách hồ sơ đi tìm việc khác hoặc về quê chăn nuôi. Nhưng người chủ thì không thể “về quê” dễ dàng như thế.
Họ gánh trên vai khoản nợ ngân hàng khổng lồ mà cả đời có khi trả không hết. Họ gánh nỗi nhục nhã khi phải đối mặt với người thân, bạn bè vì “phá sản”. Họ mất đi uy tín, mất đi tài sản tích cóp cả đời và đau đớn nhất là mất đi niềm tin vào chính mình.
Tôi đã thấy những người chủ xưởng cơ khí, những giám đốc công ty may mặc…ban ngày thì cứng rắn động viên nhân viên “ráng cầm cự”, nhưng đêm về thì lén vợ con uống thuốc an thần mới ngủ được. Họ bán xe, cầm cố nhà, vay mượn nóng chỉ để trả lương cho công nhân tháng cuối, để rồi cuối cùng vẫn phải gạt nước mắt ký quyết định giải thể.
Lời kết cho một năm buồn
Sự đóng cửa của Nam Hoa Toys hay sự lụi tàn của hàng vạn doanh nghiệp khác là một mất mát của tài sản quốc gia. Bởi xây lên một nhà máy thì mất 10 năm, nhưng để nó hoang lạnh thì chỉ cần vài tháng.
Mong rằng, những ai còn trụ lại được đến giờ phút này hãy trân trọng “bát cơm” mình đang có. Và với những người đã ngã xuống trong năm nay, mong xã hội hãy nhìn họ với ánh mắt bao dung hơn. Thất bại năm 2025 không có nghĩa là chấm hết. Chỉ là họ cần một khoảng lặng để chữa lành vết thương, trước khi gieo lại những hạt mầm mới khi mùa xuân thực sự trở về.
Cố lên nhé, những người anh em thiện lành đang gồng mình giữa thương trường!
__________
Nguồn: Facebook Tân Nguyễn
Hôm nay tôi thấy và sưu tầm được một bài về chi phí, thấy hay…
Chúng ta thua vì thích làm nạn nhân. Thích được vuốt ve rằng mình giỏi,…
Công văn 1873/TCT-TTKT 2022 kiểm tra phát hiện người nộp thuế có dấu hiệu rủi…
Doanh nghiệp thường nghĩ chỉ cần báo cáo doanh thu – chi phí đầy đủ…
1 câu chuyện thú vị về Laxman Narasimhan, cựu CEO Starbucks. Với 22 năm làm…
Mấy hôm trước… “Cường ơi! May quá cuối năm nay không lỗ. Tôi dự định…